واک‌داری و دمش در زبان فارسی براساس نظریه واج‌شناسی حنجره‌ای

  در واج‌­شناسی واک‌داری یا بی‌واکی از وجوه توصیفی آواهای زبان تلقی می‌شود. اما بر اساس نظریه حنجره‌‌‌‌ای ( laryngeal phonology ) ، مشخصه [واک] در همه زبان‌ها و برای همه طبقات واجی جنبه واجی ندارد، بلکه واک‌داری می‌تواند در برخی زبان‌ها صرفاًًً جنبه آوایی داشته باشد (ادزاردی و اوری 2001). این مقاله در پی تحلیل همخوان‌های زبان فارسی در چارچوب این نظریه واجی است. نتیجه بررسی حاکی از آن است که زبان فارسی در رده زبان‌هایی قرار می‌گیرد که در آنها دمش در طبقه واجی همخوان‌های گرفته ویژگی زیر بنایی و واجی است نه واک‌داری و بر اساس این نظریه، بُعد [پهنای چاکنای] ( glottal width ) که با هیئت [گسترده] ( spread ) پر می‌شود در همخوان‌های گرفته زبان فارسی تمایزدهنده است، اما در همخوان‌های رسا واک‌داری تمایزدهنده است و با بعد [کشش چاکنای] ( glottal tension ) تکمیل می‌شود.